به گزارش گروه بین الملل «خبرنامه دانشجویان ایران»؛ شاید کمتر کسی فکرش را می کرد که تنش جمهوری آذربایجان و ارمنستان بر سر منطقه قره باغ به تغییر مرزهای بین المللی ختم شود به نحوی که تعداد همسایگان مرزی ایران یکی کمتر شود و کشورمان دیگر با ارمنستان دیگر مرز خاکی نداشته باشد. وقتی الهام علی اف رئیس جمهور جمهوری آذربایجان به نحوی پیروز جنگ قرهباغ شد اینبار جنگ را به داخل کشور ارمنستان کشید و اصل تنش این دو کشور اینبار بر سر یک گذرگاه 40 کیلومتری است.
گذرگاهی که اگرچه اسم های مختلفی بر آن می گذارند اما چیزی نیست جز خط مرزی ایران و ارمنستان اما با اشغال همین گذرگاه 40 کیلومتری، جمهوری آذربایجان را به نخجوان و ترکیه متصل می کند و عملا مرز ایران و ارمنستان و راه ارتباطی کشورمان با اروپا را قطع کند. این تغییر مرزها در همان زمان با خط و نشان جدی نیروهای مسلح ایران همراه شد و علی اف از موضع خود عقب نشینی کرد.
اما در هفته های اخیر باری دیگر باکو با ایجاد ناآرامی هایی در مرزهای کشور ارمنستان قصد تصرف این گذرگاه را داشته است که باری دیگر با واکنش جدی نیروهای مسلح کشورمان رو به رو شده و در هفته گذشته با گذشت ار رودخانه ارس رزمایش بزرگی را برگزار کردند. رزمایشی که از جهات گوناگون از جمله گستردگی برگزاری آن، به اجرا در آمدن سناریوهای ترکیبی دفاعی و امنیتی و استفاده از پل های شناور و عبور از ارس در نوع خود بی سابقه و کم نظیر والبته حاوی پیام مهمی به طرف آذربایجانی بود.
تغییر در ژئوپلیتیک قفقاز را خط قرمز خود می‌دانیم
خط و نشان های ایران تنها به رزمایش ختم نشد و یک روز پس از پایان رزمایش ایران در منطقه ارس، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه راهی ایروان، پایتخت ارمنستان شد. سفری که برای نخستین بار از سوی وزیر خارجه دولت سیزدهم و در برهه حساسی از تحولات منطقه قفقاز صورت گرفت تا بر مواضع اصولی جمهوری اسلامی پیرامون مناقشه تاریخی جمهوری آذربایجان و ارمنستان تأکید ویژه‌ای داشته باشد. چنانکه وزیر امور خارجه پس از گفتوگوهای مهم خود در ارمنستان اعلام کرد: «تغییر در ژئوپلیتیک قفقاز را خط قرمز خود می‌دانیم.»
امیرعبداللهیان در نشست خبری با همتای ارمنستانی خود گفت: ایران معتقد است حضور نیروهای بیگانه و مداخلات خارجی در منطقه در هر بخشی از منطقه - از جمله آذربایجان و ارمنستان - به نفع مردم منطقه نخواهد بود و امیدواریم مسائل منطقه در قالب فرمت‌های پیش‌بینی شده از جمله ۳+۳ در سطح کشورهای منطقه حل‌و‌فصل شود. ایران هرگونه تغییر در ژئوپلیتیک منطقه را تحمل نخواهد کرد و این را خط قرمز خود می‌دانیم و همه گونه تدابیر لازم را برای جلوگیری از چنین نیاتی به کار خواهیم گرفت.
وزیر امور خارجه همچنین درباره کریدور دریای سیاه و خلیج‌فارس و حضور هند در آن بیان کرد: یکی از موضوعات در دستورکار ما این کریدور است و در نظر داریم با توجه به اهمیت و جایگاه هند و نقشی که می‌تواند ایفا کند یک فرمت سه‌جانبه بین ایران، هند و ارمنستان طراحی شود تا بتوانیم در تحقق اهداف این مسیر مهم ترانزیتی بیش از پیش تاثیرگذار باشیم. امیرعبداللهیان در پاسخ به سوالی درباره تغییر مرزها گفت: رئیس‌جمهور آذربایجان در گفتوگوهای دیپلماتیک گفته آذربایجان هیچ برنامه‌ای برای تغییر ژئوپلیتیک منطقه و مرزهای منطقه نخواهد داشت ولی ما در عالی‌ترین سطوح نسبت به تغییر ژئوپلیتیک و مرزهای منطقه به مقامات ذی‌ربط هشدارها را داده‌ایم و ایران از همه ظرفیت‌ها برای ممانعت از این اقدام برخوردار است.
از موضع اصولی و صریح ایران قدردانی می‌کنیم
این سخنان وزیر امور خارجه کشورمان قدردانی «آرارات میرزویان» وزیر خارجه جمهوری ارمنستان را به دنبال داشت و گفت: از موضع اصولی و صریح ایران در قبال تمامیت ارضی ارمنستان قدردانی می‌کنیم. درباره همکاری‌ها در چارچوب‌های دو و چندجانبه گفت‌وگو کردیم و آمادگی‌مان را برای تقویت روابط اعلام کردیم.
وی گفت: ادامه و تکمیل پروژه‌های مشترک را مورد گفت‌وگو قرار دادیم. درباره همکاری با ایران در حوزه زیرساخت‌های جاده‌ای اهمیت قائلیم. خوشحالم سفر وزیر امور خارجه ایران همراه با افتتاح سرکنسولگری ایران در قاپان است که به همراه همتای خود در مراسم افتتاح شرکت می‌کنم. وی گفت: مطمئنم سرکنسولگری ایران در توسعه استان سیونیک تاثیر خواهد گذاشت.
وزیر خارجه ارمنستان درباره کریدور دریای سیاه - خلیج‌فارس گفت: ارمنستان علاقه‌مند به این کریدور است که از دریای سیاه به خلیج فارس امتداد دارد. ما، ایران و بلغارستان توافق خود را امضا کردیم و مذاکرات با دیگر کشورها در حال انجام است و حتی کشورهایی که از ابتدا در این برنامه مشارکت نداشتند. فکر می‌کنم این کریدور برای خیلی‌ها می‌تواند از جمله هند قابل توجه باشد تا بتوانیم این پروژه را اجرایی کنیم.
چرا مرز ارمنستان برای ایران مهم است؟
شاید بتوان گفت که اهمیت این تحولات پس از آن مورد توجه ویژه قرار گرفته است که شهریورماه سال گذشته و پس از وقوع جنگ قرهباغ میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان بتدریج مشخص شد باکو با وجود مخالفت‌های صریح ایران، درصدد تغییر معادلات ژئوپلیتیکی در حوزه قفقاز جنوبی از جمله در استان سیونیک ارمنستان و احداث دالان زنگزور است.
دالان زنگزور فارغ از آنکه در امتداد مرزی ایران یا در مکانی بالاتر از مناطق مرزی ایران احداث شود، پیوستگی سرزمینی ایران با ارمنستان را قطع می‌کند و همچنین سبب می‌شود مسیرهای ترانزیتی کشورمان را در شمال و شمال غربی به سمت اروپا برای صادرات و واردات در اختیار جمهوری آذربایجان و ترکیه قرار دهد. همچنین قطع رابطه جغرافیایی ایران و ارمنستان از طریق تسلط باکو بر استان سیونیک ارمنستان موجب قطع دسترسی ایران به گرجستان و بندر باتومی در ساحل دریای سیاه خواهد شد و ایران را در تنگنای ژئواستراتژیک قرار خواهد داد. حضور پررنگ و نظامی رژیم موقت صهیونیستی در مرزهای شمال غرب ایران از دیگر پیامدهای تصرف احتمالی سیونیک توسط باکو خواهد بود.
حال ایران با برگزاری رزمایش و افتتاح کنسولگری در استان درگیر جنگ ارمنستان نشان داد با حضور میدانی و دیپلماسی در ارمنستان اجازه هیچگونه تغییر مرزهای بین المللی را نخواهد داد. جمهوری آذربایجان باید بداند با مشاوره و تحریک های رژیم موقت اسرائیل نمی تواند جایی از ارمنستان را اشغال کند چرا که این رژِم جعلی به دنبال ناآرامی در منطقه است.
افتتاح سرکنسولگری ایران در قاپان توسط امیرعبداللهیان
سرکنسولگری ایران در قاپان ارمنستان دیروز جمعه با حضور حسین امیرعبدالهیان و آرارات میرزویان وزرای خارجه ایران و ارمنستان به صورت رسمی افتتاح شد. مرتضی عابدین ورامین نخستین سرکنسول جمهوری اسلامی ایران ابتدای مهرماه در حضور «عباس بدخشان ظهوری» سفیر کشورمان در ارمنستان، حکم انتصاب خود را به میرزویان وزیر خارجه جمهوری ارمنستان تقدیم کرده بود.
میرزویان وزیر خارجه ارمنستان روز گذشته در مراسم افتتاح سرکنسولگری ایران در قاپان گفت: امروز روز مهمی در تاریخ روابط دیرینه و حسن همجواری ۲ کشور است. با اطمینان می‌توانم بگویم گشایش و فعالیت موثر سرکنسولگری ایران در قاپان کیفیت جدیدی به روابط ۲ کشور خواهد بخشید و باعث ارتقای همکاری‌های دوجانبه خواهد شد و به توسعه روابط ۲ کشور کمک خواهد کرد.
وزیر خارجه ارمنستان اضافه کرد: در ارمنستان تصمیم مقامات ایرانی برای گشایش سرکنسولگری در استان سیونیک که ستون فقرات کشورمان محسوب می‌شود عمیقا درک شده و از آن قدردانی می‌شود و مایلم بار دیگر بر تصمیم طرف ارمنستانی برای تاسیس سرکنسولگری در تبریز تاکید کنم.
وزیر خارجه ارمنستان خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره شریک مهم ارمنستان بوده و خواهد بود. همکاری ما شامل یک دستور کار سیاسی جامع و ارتباطات قوی در زمینه‌های تجاری، انرژی، حمل و نقل، علمی و آموزشی و گردشگری و فرهنگی است که یقین دارم به لطف فعالیت‌های سرکنسولگری ایران بیش از پیش توسعه خواهد یافت.
گزارش از هادی هدایت زاده
